İtalya yakınlarındaki Marsili havzasının Batısında, dört tane kocaman deniz altı çökelti birikintisi tespit edildi. Bunların 50 bin yıl geriye giden bir dizi süper yanardağ patlamalarına işaret ettiğini gösteren araştırmacılar, yeni patlamaların gerçekleşebileceği uyarısında bulundu.
İNCELEME BAŞLATILDI
ABD Ohio Eyalet Üniversitesi’nden ve İspanya Deniz Bilimleri Enstitüsü’nden bir ekip, akustik örnekleme araştırmaları yoluyla birtakım mega yatakları keşfetti ve incelemek için deniz tabanından karot örnekleri aldı.
Bölge uzun süreli volkanik faaliyetleriyle bilinse de, araştırmacılar bu özel tortuların daha kuzeydeki Campanian Ignimbrite (CI) süper patlamasından kaynaklandığını düşünüyorlar. Bu süper patlamanın gezegenimizin iklimini ve ekosistemlerini dönüştürdüğü düşünülüyor.
VOLKANİK OLARAK AKTİF BÖLGE
Ohio Eyalet Üniversitesi’nden jeofizikçi Derek Sawyer, “Burası İtalya’da Vezüv Yanardağı’nın bulunduğu bölge. Yani Phlegrean Alanları. Hala volkanik olarak çok aktif bir bölge, dolayısıyla bilinen bir tehlike ve sürekli izleniyor. Bunun gibi deniz jeobilim çalışmaları yapılıyor. Göç etmelerini önlemek için olabildiğince bilinçli ve dirençli topluluklar oluşturma çabasına yardımcı olmak amacıyla, geçmiş patlama olaylarını anlamaya ve yardımcı olmaya çalışıyoruz” diye konuştu.
SÜPER VOLKAN PATLAMASINA İŞARETLER GÖZÜKÜYOR
Araştırmacılar, mega yataklardan üçünün volkaniklastik (İng. volcaniclastic) kum ve çamur katmanlarından oluştuğunu, dördüncüsünün ise daha yoğun bir volkaniklastik enkaz akışının kanıtlarını gösterdiğini ve bunların tümüne bir süper volkan patlamasının neden olduğu fikrinin akla yatkın olduğunu söylüyor.
YOĞUN MALZEME AKIŞI = YOĞUN PATLAMA
Bu mega yatakların keşfi, jeologlara önceki büyük volkanik olayların etkisi ve bundan sonra neler olabileceği hakkında pek çok yararlı bilgi veriyor. Örneğin, daha yoğun malzeme akışına neden olan daha yoğun patlamaların çevre üzerinde daha ani ve kısa vadeli bir etkisi oluyor.
Son yıllarda uzmanlar, yeraltı magma ölçümlerine dayanarak, Napoli’nin yaklaşık 175 kilometre güneyinde Marsili adı verilen büyük bir sualtı volkanı da dahil olmak üzere bu bölgedeki uykuda olan volkanların yeniden canlanabileceğinden daha fazla endişe duymaya başladı.
VOLKANİK MEGA YATAKLAR NASIL OLUŞUYOR?
Araştırmacılar, mega yataklarda yapılan ölçümlere dayanarak, bunların her 10.000 ila 15.000 yılda bir oluştuğunu öne sürdü. Ancak her volkanik olay bir mega yatak oluşturmuyor.
2002 yılında Akdeniz’deki Stromboli yanardağının patlaması sonucu oluşan tsunami, ancak 10 santimetre kalınlığında bir malzeme yatağı oluşturmuştu. Onlarca metre kalınlığında mega yatakların oluşmasına neyin yol açabileceği ise kesin olarak bilinmiyor.
